ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - HPV ΛΟΙΜΩΞΗ

Ευρωπαϊκή και Διεθνής Πιστοποίηση

O Μαιευτήρ Χειρουργός Γυναικολόγος, Ευριπίδης Μπιλιράκης είναι Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων, τυγχάνει ειδικός στην κολποσκόπηση και παθολογία τραχήλου μήτρας, αλλά και εκπαιδευτής (Trainer) για τις ανάγκες εκπαίδευσης των ειδικευομένων γυναικολόγων στη Μεγάλη Βρετανία, όσον αφορά την παθολογία τραχήλου, κόλπου και αιδοίου, πιστοποιημένος από τη μεγαλύτερη και παλαιότερη επιστημονική εταιρεία στην Ευρώπη, τη Βρετανική εταιρεία κολποσκόπησης και παθολογίας τραχήλου μήτρας BSCCP.

(Dr Evripidis Bilirakis Certified Colposcopist – Trainer ID 3169/ 1963 Link: www.bsccp.org.uk.).

Κατέχει την πιστοποίηση στη διαγνωστική και θεραπευτική κολποσκόπηση από την Ελληνική εταιρεία κολποσκόπησης και παθολογίας τραχήλου μήτρας HSCCP, συνδεδεμένου μέλους της European Federation of Colposcopy (EFC) και της Διεθνούς Εταιρείας IFCPC (International Federation of Cervical Pathology and Colposcopy).

Ιστορία της HPV λοίμωξης

Η μόλυνση από τον ιό των θηλωμάτων (HPV, Human Papilloma Virus) ή κονδυλωμάτων είναι γνωστή από τα χρόνια της αρχαιότητας και σαν πάθηση περιγράφεται σε Ελληνικά και Ρωμαϊκά κείμενα, ενώ πρόσφατα έχει ανιχνευθεί με τη χρήση μοριακών τεχνικών η παρουσία του ιού σε Αιγυπτιακή μούμια.

Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV έχει αποδειχθεί ότι συνήθως, αλλά όχι πάντοτε, είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενος και περισσότερο από το 80% των σεξουαλικά ενεργών γυναικών έχει έρθει κάποια στιγμή σε επαφή μαζί του. Υπάρχουν πολλά είδη και μεταλλάξεις του ιού, ίσως άνω των 200, αλλά οι συχνότεροι τύποι είναι περίπου 40 και προσβάλλουν τους βλεννογόνους του γεννητικού συστήματος, τον πρωκτό ,το πέος, το στοματοφάρυγγα και το δέρμα.

Τι προκαλούν συνήθως

Οι ιοί αυτοί διαχωρίζονται σε χαμηλού κινδύνου που συνήθως προκαλούν καλοήθους τύπου παθήσεις όπως τα κονδυλώματα οι μυρμηγκιές ή τα θηλώματα και σε υψηλού κινδύνου που ενέχονται για σοβαρότερες καταστάσεις όπως είναι οι σοβαρές ενδοεπιθηλιακές βλάβες των γεννητικών οργάνων, που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκινογένεση τραχήλου μήτρας, πρωκτού, αιδοίου, κόλπου αλλά και πέους σπανιότερα. Σήμερα ενοχοποιούνται για καρκινογένεση στοματοφάρυγγα αλλά και οισοφάγου.

Καρκινογένεση και προδιαθεσικοί παράγοντες

Όλες όσες μολύνονται απο τον HPV θα πάθουν καρκίνο τραχήλου μήτρας;

Όχι βέβαια. Ένα ποσοστό πολύ λιγότερο από το 1% (περίπου μία στις χίλιες ) όσων γυναικών έχουν μολυνθεί από τον ιό, θα πάθει τελικά καρκίνο τραχήλου μήτρας και βέβαια εφόσον δεν αντιμετωπισθεί η προκαρκινική βλάβη που πάντοτε προηγείται .

Αξίζει να τονίσουμε ότι από όσες γυναίκες έπαθαν καρκίνο τραχήλου μήτρας το 99.7% είχε μολυνθεί από τον HPV όπως και μεγάλο ποσοστό όσων έχουν καρκίνο κόλπου, αιδοίου, πρωκτού αλλά και στοματοφάρυγγα. Συμπερασματικά άν και ο καρκίνος τραχήλου οφείλεται στον HPV, ελάχιστες από όσες μολυνθούν θα νοσήσουν τελικά, διότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο οργανισμός “καθαρίζει” τη μόλυνση, ειδικά όταν πρόκειται για νέες κοπέλες.

Η σημασία της ανακάλυψης του ιού HPV έδωσε σε αυτόν που τον απομόνωσε στο εργαστήριο, τον δρα ZUR HAUSEN το βραβείο NOBEL.

Η αναπαραγωγή του ιού γίνεται μέσα στα επιθηλιακά κύτταρα και συνήθως η απλή – επισωματική – μόλυνση εξαφανίζεται χωρίς καμία θεραπεία (αυτοκάθαρση), μιά διαδικασία που όμως μπορεί να διαρκέσει έως και 36 μήνες. Η αυτοκάθαρση (clearance) είναι συνάρτηση του τύπου του ιού και της κατάστασης του ανοσοποιητικού συστήματος. Εάν όμως η λοίμωξη παραμείνει χρόνια και γίνει ενεργός- ενσωματωμένη, δηλαδή το DNA του ιού HPV ενσωματωθεί στο DNA του κυττάρου ξενιστή, τότε δημιουργείται η βαρεία δυσπλαστική βλάβη που μπορεί να οδηγήσει στην καρκινογένεση.

Οι γυναίκες που κινδυνεύουν περισσότερο από καρκινογένεση είναι εκείνες που δεν έχουν εμβολιασθεί, πριν την έναρξη των σεξουαλικών σχέσεων και δεν ελέγχονται γυναικολογικά.

Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι το κάπνισμα, η έναρξη των ερωτικών επαφών σε μικρή ηλικία που μόλις έχει έρθει η περίοδος, ο μεγάλος αριθμός σεξουαλικών συντρόφων, η μη χρήση προφυλακτικού, οι λοιμώξεις με χλαμύδια, η λήψη ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων και η ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος.

Πρόληψη

Η ετήσια γυναικολογική εξέταση πρέπει να γίνει σαφές ότι είναι το άλφα και το ωμέγα της προστασίας μιας γυναίκας, διότι κατά τη γυναικολογική εξέταση εξετάζονται όλα τα όργανα της γυναίκας, το αιδοίο, ο κόλπος, η μήτρα, οι ωοθήκες και βέβαια οι μαστοί.

Όσον αφορά την πρόληψη από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αυτή διακρίνεται στην πρωτογενή πρόληψη που είναι ο εμβολιασμός και δευτερογενή που είναι ο τακτικός έλεγχος με την γυναικολογική εξέταση και το σύγχρονο συνδυαστικό τέστ Παπανικολάου (υγρής φάσης-Thin prep), σε συνδυασμό με το HPV test (co-testing).

Σε χώρες που έχει εφαρμοσθεί, εδώ και χρόνια, συστηματικά και οργανωμένα η δευτερογενής πρόληψη με το παπ τέστ, ακόμη και με το συμβατικό (παραδοσιακό) pap, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, αλλά και οι θάνατοι έχουν φθάσει σε εξαιρετικά χαμηλούς αριθμούς στο γενικό πληθυσμό.

Τα προγράμματα του HPV εμβολιασμού έχουν ως πρωταρχικό στόχο τα παιδιά στην προεφηβική ηλικία, πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών. Αυτά τα παιδιά προσεγγίζονται είτε στα πλαίσια του σχολικού εμβολιασμού είτε στα πλαίσια του παιδιατρικού ιατρείου. Ο σχολικός εμβολιασμός υιοθετήθηκε αρχικά από την Αυστραλία και ακολούθησαν πολλές χώρες στην Ευρώπη και την Αμερική.

Στις 10 Ιουνίου 2015, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χορήγησε άδεια κυκλοφορίας για το εμβόλιο Gardasil 9 και καλύπτει 9 τύπους ιού HPV , τους 16, 18, 31, 33, 45, 52 και 58 δηλαδή τους πλέον καρκινογόνους, αλλά ταυτόχρονα προστατεύει και από τα στελέχη 6, 11 που προκαλούν τα κονδυλώματα. Στη χώρα μας κυκλοφορεί από το 2017.

Το εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί σε ηλικίες 12 έως 15 ετών σε δύο δόσεις εντός εξαμήνου, ενώ από τα 15 έως τα 18 χορηγούνται 3 δόσεις, η δεύτερη 2 μήνες μετά την πρώτη και η τρίτη 4 μήνες μετά τη δεύτερη. Και στις δύο περιπτώσεις το κόστος καλύπτεται από τα ταμεία.

Το προφυλακτικό αυτό εμβόλιο δεν έχει σοβαρές παρενέργειες και έχει λάβει έγκριση κυκλοφορίας από τους επίσημους οργανισμούς φαρμάκων της Ευρώπης και Η.Π.Α. Πρόσφατα το Αμερικανικό FDA εξέδωσε οδηγία για χορήγηση του εμβολίου έως τα 45.

Τονίζουμε ότι το εμβόλιο είναι προφυλακτικό και όχι θεραπευτικό και δεν προστατεύει όσες έχουν ήδη μολυνθεί και νοσήσει από προκαρκινική βλάβη ή καρκίνο, που σχετίζεται με την παρουσία αυτών των ιών.

Η πλήρης περίληψη του σχεδίου διαχείρισης του εμβολίου διατίθεται στον δικτυακό τόπο του Οργανισμού, στη διεύθυνση : ema.europa.eu/Find medicine/Human medicines/European public assessment reports

Διάγνωση και έλεγχος με κολποσκόπηση

Ο έλεγχος για τον καρκίνο τραχήλου μήτρας πραγματοποιείται είτε με τα παραδοσιακά συμβατικά κυτταρολογικά επιχρίσματα (παπ τέστ) είτε με το συνδυασμένο τέστ co- testing (pap test μαζί με HPV TEST), απο υλικό κυτταρολογίας υγρής φάσης (Thin prep).

Δυστυχώς μόνον το 30-40% των γυναικών στη χώρα μας ελέγχεται συστηματικά ενώ τα συνολικά παθολογικά αποτελέσματα φθάνουν το 10%, κάτι που σημαίνει δηλαδή ότι 1 στις 10 γυναίκες έχει παθολογικό παπ τέστ.

Ο περαιτέρω έλεγχος του παθολογικών τεστ Παπανικολάου πραγματοποιείται με κολποσκόπηση, είτε πρόκειται περί συμβατικών είτε περί συνδυαστικών τεστ. Η κολποσκόπηση είναι μια μέθοδος επισκόπησης της περιοχής κυρίως του τραχήλου της μήτρας αλλά και του αιδοίου , του κόλπου και του πρωκτού, με ειδικά μηχανήματα που διαθέτουν μεγεθυντικούς φακούς, ισχυρό φωτισμό αλογόνου, ή LED, πράσινο φίλτρο επισκόπησης αγγείων, camera και ειδικό monitor παρατήρησης, ενώ απαιτείται ειδικό software καταγραφής και ανάλυσης των δεδομένων.

Εφ όσον υπάρχει αρνητικό συνδυαστικό τέστ (co- testing), δηλαδή τόσο η μορφολογία των κυττάρων είναι φυσιολογική, αλλά και δεν ανιχνεύεται HPV λοίμωξη, τότε και εφόσον δεν υπάρχει ιστορικό, δεν απαιτείται περαιτέρω έλεγχος και κολποσκόπηση διότι η πιθανότητα να υπάρχει βλάβη είναι εξαιρετικά μικρή.

Η HPV μόλυνση, άν και συνήθως είναι παροδική, σε μερικές περιπτώσεις γίνεται επίμονη και ενεργοποιείται ο μηχανισμός καρκινογένεσης, κάτι που οδηγεί σε χαμηλόβαθμες αλλοιώσεις στην αρχή και στη συνέχεια σε υψηλόβαθμες ή και διηθητικό καρκίνο.

Σε περίπτωση παθολογικής κυτταρολογικής διάγνωσης ή θετικού HPV test, ή και των δύο, επιβάλλεται να γίνεται παραπομπή για κολποσκόπηση και εάν χρειασθεί βιοψία. Τα κυτταρολογικά δείγματα, με ένδειξη ASCUS, AGUS, ή HPV- χαμηλόβαθμη αλλοίωση CIN1 (LgSIL), αφορούν το 6-7% του ελεγχόμενου πληθυσμού, αλλά μετά τον πλήρη έλεγχο θα αποδειχθεί τελικά ότι μόνο το 30% των παραπεμπόμενων (2% του συνόλου) έχει σοβαρή βλάβη, ενώ σε αλλοιώσεις CIN2 και CIN3 (ΗgSIL), που αφορούν το 2-3 % του πληθυσμού η κολποσκόπηση θα αποδείξει τελικά ότι υπάρχει σοβαρή ενδοεπιθηλιακή βλάβη μόνον στα μισά περιστατικά. Συνολικά δηλαδή, παρατηρείται βαρειά βλάβη που χρήζει θεραπείας στο 3 % όσων ελέγχθηκαν με pap και καρκίνος σε 1/1000 γυναίκες.

Πέραν του παραδοσιακού HPV DNA test υπάρχει διαθέσιμο και το σύγχρονο HPV m-RNA test, ενώ στις περιπτώσεις εκείνες που προσπαθούμε να αποφύγουμε μια επέμβαση, όπως σε δυσπλασία CIN2 σε νέες κοπέλες, εφαρμόζονται και άλλοι βιοδείκτες παθολογίας τραχήλου (p16, Ki67, flow cytometry). Εξυπακούεται ότι η διερεύνηση ενός παθολογικού pap γίνεται από τον ειδικό που κατέχει την πιστοποίηση επάρκειας στην διαγνωστική και θεραπευτική κολποσκόπηση, πιστοποίηση που χορηγείται από τις αναγνωρισμένες ιατρικές επιστημονικές εταιρείες παθολογίας τραχήλου μήτρας (HSCCP, BSCCP, ASCCP, EFC, IFCPC).

Εκτίμηση κινδύνου με μοριακούς δείκτες

Υπάρχει πάντοτε το δίλημμα του εάν η ασθενής χρήζει ή όχι θεραπευτικής παρέμβασης σε περιπτώσεις ύποπτων ή και επιβεβαιωμένων δυσπλαστικών βλαβών.

Σε αυτές τις περιπτώσεις αλλά και σε περιπτώσεις υποτροπής μετά από αφαιρετική θεραπεία, ειδικά σε άτοκες νέες γυναίκες, που η επανάληψη μιας αφαιρετικής θεραπείας με κωνοειδή εκτομή τραχήλου, οδηγεί σε μαιευτικές επιπλοκές, χρησιμοποιούνται ειδικοί βιοδείκτες και συστήματα πρόγνωσης κινδύνου με νευρωνικά δίκτυα.

Οι βιοδείκτες αυτοί είναι, η ανίχνευση της Ε6 / Ε7 protein-mRNA test, η κυτταρομετρία ροής, το p16, ο δείκτης κυτταρικού πολλαπλασιασμού ki67, το ιικό φορτίο (viral load), η ανίχνευση των πρωτεινών E4 και L1 HPV DNA, αλλά και η χρήση νέων immunomarkers από υλικό κυτταρολογίας υγρής φάσης και συγκεκριμένα η έκφραση Ezrin και E-cadherin που έχει χρησιμοποιηθεί ως προγνωστικός παράγων σε προκαρκινικές ή και διηθητικές βλάβες.

Οι μοριακοί δείκτες και τα συστήματα πρόγνωσης, βοηθούν τον ειδικό, ώστε μαζί με το life style, θα κατατάξει την ασθενή σε κατηγορία χαμηλού, μέσου ή υψηλού κινδύνου.

Στα περιστατικά υψηλού κινδύνου θα γίνει αφαιρετική θεραπεία (κωνοειδή εκτομή με LASER ή loop) δηλαδή εκτομή του πάσχοντος τμήματος του τραχήλου, αφού ο κίνδυνος διηθητικής νόσου είναι μεγάλος ή σε περιπτώσεις χαμηλού κινδύνου θα συνεχισθεί η παρακολούθηση.

http://www.tovima.gr/science/article/?aid=779886

Παρακολούθηση

Έχοντας ως δεδομένη την σημαντική συσχέτιση του ιού HPV με την καρκινογένεση, κρίθηκε απαραίτητη η ανίχνευση της παρουσίας του ιού για διαγνωστικούς λόγους και έτσι η επιστημονική κοινότητα επιδόθηκε στην δημιουργία ειδικών τέστ (HPV DNA τεστ) που με τη βοήθεια της μοριακής βιολογίας εντοπίζουν την παρουσία του ιού στην περιοχή.

Η κυτταρολογία με το παπ τέστ απέδειξε ότι συνέβαλε καθοριστικά στον περιορισμό των περιστατικών καρκίνου τραχήλου μήτρας και προτείνεται, παραδοσιακά, για τον τακτικό προσυμπτωματικό έλεγχο ρουτίνας ( screening ).

Σήμερα το συνδυαστικό τέστ, το co-testing, δηλαδή η εξέταση που συνδυάζει την σύγχρονη κυτταρολογία υγρής φάσης (LBC THIN PREP) με την ανίχνευση του ιού HPV σε μία λήψη, φαίνεται ότι είναι η πλέον αποτελεσματική μέθοδος.

Όταν εφαρμόζεται η μέθοδος αυτή, μπορεί να εντοπίσει με μεγάλη ακρίβεια έως και 98%, τις αλλοιώσεις στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας.

Βέβαια η παρουσία του ιού δεν δημιουργεί οπωσδήποτε καρκινογένεση, διότι συνήθως ο οργανισμός “καθαρίζει” την παροδική μόλυνση μέσα σε 2 χρόνια, ειδικά στις νέες κοπέλες, έως 30 ετών.

Η καρκινογένεση δημιουργείται μόνο με την επίμονη, ενσωματωμένη λοίμωξη.

Επεξηγώ τι σημαίνει ενσωματωμένη λοίμωξη: Άν με τη βοήθεια ενός μπαλονιού παραστήσουμε τον τρόπο που λειτουργεί ο ιός, ο πυρήνας του υγιούς κυττάρου μοιάζει με ένα μπλε μπαλόνι και το DNA του ιού HPV με κόκκινα μικρά πούλια. Όταν τα πούλια είναι κολλημένα πάνω στο μπαλόνι αλλά δεν καταφέρουν να εισχωρήσουν στο εσωτερικό του, τότε η επιφάνεια του σταδιακά θα «καθαρίσει». Εάν όμως, εισδύσουν στο μπαλόνι, τότε ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων που χρησιμοποιεί το κύτταρο για να αναπαραχθεί ενσωματώνεται στο DNA του και παράγονται δυσπλαστικά κύτταρα (η διαδικασία αυτή ονομάζεται ενσωμάτωση).

Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι πολλές φορές οι γυναίκες ανησυχούν αδίκως με την είδηση ότι υπάρχει μια παροδική HPV μόλυνση και ενδεχομένως υποβάλλονται σε άσκοπες επεμβάσεις, που μπορεί να έχουν μαιευτικές επιπλοκές.

Για να αποκαλύψουμε λοιπόν τις περιπτώσεις επίμονης ενσωματωμένης λοίμωξης που τελικά χρήζουν κολποσκόπησης και ενδεχομένως θεραπείας, χρησιμοποιούμε βιοδείκτες αλλά και το mRNA HPV test, που όταν είναι θετικό και ειδικά για τους τύπους 16,18,45 δείχνει ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης δυσπλασιών ή καρκινογένεσης.

Κάθε πότε πρέπει να υποβάλλονται οι γυναίκες σε έλεγχο

Η πρώτος έλεγχος πρέπει να ξεκινήσει σε ηλικία 21 ετών και στη συνέχεια οι γυναίκες πρέπει να ελέγχονται τακτικά έως τουλάχιστον την ηλικία των 65 ετών.

Πιο συγκεκριμένα, η λήψη του Παπ Τεστ πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μία φορά κάθε 2-3 χρόνια, σε νεαρές γυναίκες ηλικίας 21 – 29 ετών, ενώ μετά την ηλικία των 30 και έως την ηλικία των 65 πρέπει να γίνεται συνδυαστικός έλεγχος, δηλαδή Τεστ Παπ και HPV Τεστ ταυτόχρονα.

Βέβαια σε περιπτώσεις που είτε έχουμε σοβαρή βλάβη, είτε έχει προηγηθεί θεραπεία, η παρακολούθηση γίνεται συχνότερα και μπορεί ειδικά μετά από θεραπεία (LASER, LLETZ), να συζητηθεί το ενδεχόμενο εμβολιασμού.

Σύγχρονες θεραπείες, κίνδυνοι, αντιμετώπιση

Θεραπείες και αντιμετώπιση αλλοιώσεων που προκαλούνται από τον HPV

To μεγαλύτερο ποσοστό από τις χαμηλού βαθμού βλάβες της περιοχής τραχήλου μήτρας ( LGSIL, CIN1), υποχωρούν αυτόματα και χωρίς θεραπεία, αλλά χρειάζεται παρακολούθηση. Συνήθως οι βαρειές δυσπλασίες τραχήλου μήτρας CIN3 (HG SIL) οδηγούν, όχι πάντοτε όμως, σε διηθητικό καρκίνο σε ποσοστό 12-30% περίπου.

Οι ήπιες δυσπλασίες αιδοίου χρήζουν απλής παρακολούθησης, αλλά οι βαρειές δυσπλασίες αιδοίου ( VIN ) στις μέρες μας εμφανίζονται όλο και πιό πολύ και ειδικά σε νέες γυναίκες γύρω στα 30.

Στην κονδυλωμάτωση εφαρμόζονται τοπικά ειδικές κρέμες όπως imiquimod, podofylotoxin, catechine. Επίσης χρησιμοποιούνται συσκευές κρυοπηξίας, διαθερμίας ή και σύγχρονες συσκευές θερμοκαυτηρίασης με ραδιοκύματα ενώ οι συσκευές LASER CO2 για εξάχνωση έχουν άριστα αποτελέσματα.

Στις επιβεβαιωμένες ήπιες δυσπλαστικές βλάβες (LGSIL), πρέπει να γίνεται μόνον παρακολούθηση ή απλή LASER εξάχνωση και μόνον σε ειδικές περιπτώσεις, όταν η κολποσκόπηση δεν είναι ικανοποιητική, κάτι που αφορά κυρίως μεγαλύτερες γυναίκες, εφαρμόζουμε επεμβατικές τεχνικές .

Σε βαρειές δυσπλαστικές βλάβες του τραχήλου μήτρας (HGSIL) ακολουθείται συνήθως αφαιρετική θεραπεία με LASER/LLETZ/LEEP, αλλά oι θεραπείες αυτές πρέπει να εφαρμόζονται με μεγάλη προσοχή, διότι μπορεί να υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις στη γονιμότητα, με την έννοια της αύξησης των ποσοστών προωρότητας στους τοκετούς, όταν αφαιρείται μεγαλύτερο τμήμα τραχήλου.

Για το λόγο αυτό σε άτοκες κάτω των 30 ετών, ακόμη και σε περιπτώσεις CIN2, εφαρμόζουμε ειδικούς αλγόριθμους για να επιλέξουμε εκείνες που έχουν πραγματική ανάγκη θεραπείας.

Όταν έχουμε βαρειά βλάβη αιδοίου VIN, ιστολογικά επιβεβαιωμένη, (παλιότερη γνωστή σαν HGVIN, VIN3), πρέπει να παρέμβουμε θεραπευτικά με LASER CO2, ή εφαρμόζουμε για τουλάχιστον 4 μήνες τοπικά αλοιφή Imiquimod. Τα καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται με εκτομή της τοπικής βλάβης, πλαστική αιδοίου, και στη συνέχεια παρακολούθηση, διότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος υποτροπής, ειδικά σε πολυεστιακές εντοπίσεις.

Στις βαρειές βλάβες κόλπου (HGVAIN) και μετά από ιστολογική επιβεβαίωση, χρησιμοποιείται η εξάχνωση με μηχανήματα LASER CO2 με πολύ καλά αποτελέσματα ή χειρουργικές τεχνικές.

Η διακοπή του καπνίσματος, κάποιες βιταμίνες του συμπλέγματος Α, τα προβιοτικά που μεταβάλουν τη χλωρίδα του κόλπου προς το “φυσιολογικότερο”, η καλή άμυνα του οργανισμού και η χρήση αντιοξειδωτικών παραγόντων και αλοιφών με βάση τον κουρκουμά ή τη γλυκύριζα, συμβάλλουν στην υποχώρηση των ήδη υφιστάμενων, συνήθως ήπιων, βλαβών.

Μέτρα προστασίας

Το προφυλακτικό προστατεύει σε ποσοστό 70% περίπου για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, αλλά παρέχει μέτρια σχετικά προστασία όσον αφορά τη μετάδοση του ιού HPV. Σε περίπτωση όμως που έχει γίνει ήδη θεραπεία προστατεύει από τις υποτροπές.

Γενικά συνιστάται η χρήση του όπως και η τήρηση των κανόνων υγιεινής (όχι χρήση κοινών εσωρούχων, πετσετών κλπ)

Τι γίνεται όμως με τους άνδρες ερωτικούς συντρόφους

Όσοι έχουν εμφανή κονδυλώματα πρέπει να θεραπεύονται με τις γνωστές μεθόδους, αλλά και όσοι δεν έχουν κλινική εμφανή εικόνα, υπάρχει πιθανότητα να είναι μολυσμένοι και να μεταδίδουν τη μόλυνση εφόσον η σύντροφος τους πάσχει, αλλά γενικά ο κίνδυνος να μολυνθεί μιά γυναίκα από μολυσμένο ερωτικό σύντροφο είναι μεγαλύτερη από ότι ο άνδρας, προφανώς λόγω της διαφορετικής ανατομικής δομής του επιθήλιου του κόλπου σε σχέση με την πόσθη του άνδρα.

Ο έλεγχος στον άνδρα, όπου η παρουσία του ιού ανιχνεύεται τόσο στην ουρήθρα όσο και στον προστάτη, είναι εφικτός με ειδικές μεθόδους λήψης του δείγματος, ή με ανάλυση του σπέρματος για παρουσία τοι ιού HPV, αλλά θεραπεία συνιστάται μόνο σε περιπτώσεις κονδυλωματωδών αλλοιώσεων ή δυσπλασίας- νεοπλασίας πέους.

Ο ρόλος του εμβολιασμού

Στις 10 Ιουνίου 2015, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χορήγησε άδεια κυκλοφορίας, η οποία ισχύει σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, για το Gardasil 9.

Από το 2017 είναι διαθέσιμο και στη χώρα μας το εμβόλιο GARDASIL-9 που καλύπτει 9 τύπους ιού HPV , τους 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 και 58 δηλαδή τους πλέον καρκινογόνους, αλλά ταυτόχρονα προστατεύει και από τα κονδυλώματα.

Μπορεί να χορηγηθεί σε ηλικίες 12 έως 15 ετών σε δύο δόσεις εντός εξαμήνου, ενώ από τα 15 έως τα 18 χορηγούνται 3 δόσεις. Και στις δύο περιπτώσεις καλύπτεται το κόστος από τα ταμεία.

Χορηγείται όμως και σε μεγαλύτερες ηλικίες κάτω από προϋποθέσεις που θα συζητήσουμε .

Το εμβόλιο αυτό, δηλαδή το προφυλακτικό εμβόλιο έχει ελάχιστες σοβαρές παρενέργειες και έχει λάβει έγκριση κυκλοφορίας από τους επίσημους οργανισμούς φαρμάκων της Ευρώπης και Η.Π.Α. Το εμβόλιο όμως αυτό δεν φαίνεται να προστατεύει όσες έχουν ήδη μολυνθεί και νοσούν από πάθηση που σχετίζεται με την παρουσία αυτών των ιών.

Υπάρχει προβληματισμός για το εάν θα χορηγείται το εμβόλιο σε όσες είχαν νοσήσει με δυσπλαστική βλάβη που οφείλεται στον HPV, θεραπεύθηκαν και δεν ανιχνεύεται πλέον ιός ή σε όσες έχουν μολυνθεί από άλλα στελέχη ιού.

Το προφυλακτικό εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί μετά από θεραπευτική αφαιρετική θεραπεία και έλεγχο ” test of cure”, δηλαδή έλεγχο για την παρουσία ιού και κυτταρικών αλλοιώσεων 6 μήνες μετά τη θεραπεία.

Η τακτική παρακολούθηση, σε συνδυασμό με τις σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους αλλά και το εμβόλιο, δίνει την αισιοδοξία να πιστεύουμε ότι θα μειωθούν δραστικότατα οι θάνατοι από καρκίνο τραχήλου μήτρας, που σήμερα προσβάλλει περίπου 25 000 γυναίκες κάθε χρόνο, μόνο στην Ευρώπη .

Η πλήρης EPAR και η περίληψη του σχεδίου διαχείρισης κινδύνου του Gardasil 9 διατίθενται στον δικτυακό τόπο του Οργανισμού, στη διεύθυνση ema.europa.eu/Find medicine/Human medicines/European public assessment reports

Scroll to Top